آیا می توان میوه ها را خشک هم مصرف کرد؟! مصرف میوه ها به صورت خشک آیا مرسوم است؟! چگونه می توان یک میوه را به بهترین شکل ممکن خشک و تُرد کرد؟! بهترین شیوه برای این کار کدام است؟ سریع ترین شیوه برای این کار کدام است؟ پاسخ تمامی این سوالات را می توان در یک چیز پیدا کرد؛ دستگاه خشک کن صنعتی .

در سراسر جهان چندین سال است به شدت نسبت به تولید و مصرف نوعی میوه! که در بسته بندی هایی زیبا و بسیار متنوع ارائه می شوند و خشک و خلالی ست توجه خاصی شده به گونه ای که مصرف کننده نسبت به آن گرایش بسیار زیادی دارد. این کالای خوشمزه چیزی نیست جز «میوه خشک» یا همان «چیپس میوه» که توسط دستگاه خشک کن صنعتی به زیبایی هر چه تمامتر از حالت تَر و آبدار خارج شده و به این حال و روز در می آیند.

دستگاه خشک کن میوه صنعتی در انواع مختلف تولید و عرضه می شود و قدرت و توانایی تولید بسیار متنوعی دارد. به عنوان مثال در انواع صنعتی می توان حتی تا چندین تن در روز میوه خشک تولید کرد. می توان برخی از این دستگاه های صنعتی و نیمه صنعتیِ جمع و جور را در مکانی کوچک مانند حیاط منزل به کار گرفت و تولیدات فراوان و مختلفی داشت. می توان چند دستگاه از آنها را در کنار هم در یک واحد تولید کوچک یا بزرگ به کار گرفت و ماهانه درآمد مناسبی به دست آورد.

قدرتمندترین دستگاه خشک کن صنعتی

قاعدتاً و به صورت منطقی باید قدرتمندترین دستگاه میوه خشک کن را در بین انواع صنعتی آن جستجو کرد به این دلایل:

• تعداد سینی بسیار بیشتر
• مخزن بسیار بزرگتر نسبت به انواع نیمه صنعتی و خانگی
• قدرت بیشتر در خشک کردن میوه ها
• سرعت بسیار بیشتر در چیپسی کردن میوه

از بین دستگاه هایی مانند دستگاه تک کابین، دستگاه دو کابین، دستگاه سه کابین، دستگاه خلاء، دستگاه آفتابی، دستگاه هوای داغ، دستگاه انجمادی و مادون قرمز، دستگاه تونلی که همگی و در جایگاه خود از برترین و قدرتمندترین های خشک کن میوه صنعتی هستند می توان «دستگاه تونلی» که ابعاد بسیار بیشتر و قدرت تولید بسیار بالاتری نسبت به بقیه دارد را به عنوان قدرتمندترین میوه خشک کن صنعتی دانست.

این دستگاه خشک کن بسیار حرفه ای و عظیم الجثه دارای طولی در حدود ۱۲ متر است و به صورت «کانتینیوس» تولید می شود. از ۶ یا ۷ نوار بسیار بزرگ در دل خود تشکیل شده که میوه های برش خورده و تَر از یک سو وارد دستگاه شده و از سوی دیگر پس از دقایقی به شکلی زیبا و چیپسی خارج می شوند. قدرت تولید این میوه خشک کن صنعتی در حدی ست که می تواند چیزی در حدود ۱ تا ۳ تن تولید نماید. استفاده از این خشک کن میوه صنعتی همان برگ برنده یک تولیدکننده نسبت به سایر همکاران و رقباست زیرا حجم و تناژ تولید در آن قابل مقایسه با دیگر مدل ها نیست.

بهترین دما برای خشک کردن میوه ها

یک دستگاه خشک کن میوه صنعتی باید بتواند در دمایی مناسب و مشخص و در بهترین زمان ممکن، مقدار معینی میوه را خشک و چیپسی نماید. از آنجایی که تعداد و انواع این دستگاه ها واقعاً زیاد است باید دید آن میوه خشک کن صنعتی چه ظرفیت و توانی دارد و با توجه به آن می توان توضیحات مناسبی داد اما به صورت کلی می توان دمای مناسب را اینگونه در نظر گرفت:

به صورت کلی و البته با در نظر گرفتن میانگین مدت زمان لازم برای خشک شدن میوه های مختلف، می توان گفت تقریباً دمایی بین ۴۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد برای تمامی انواع خشک کن میوه صنعتی مناسب است و با این دما می توان به بهترین شکل ممکن میوه های آبدار را به چیپس میوه تبدیل کرد.

از آنجایی که مدت زمان لازم برای خشک کردن میوه های مختلف کمی با هم فرق دارد بهتر است میوه ها را در چنین دمایی خشک کنیم تا بهترین نتیجه حاصل شود. مثلاً در طی خشک شدن میوه نارگیل در میوه خشک کن صنعتی این میوه خیلی دیرتر از سیب، خشک خواهد شد. دقیقاً به همین علت است که بایستی نسبت به زمان لازم برای خشک شدن میوه ها شناخت کامل داشت تا بهترین محصولات تولید شوند.

نارگیل دیرتر از پرتقال و پرتقال دیرتر از سیب خشک خواهند شد. این اطلاعات می تواند در استفاده بهتر از خشک کن میوه صنعتی و تولیدات باکیفیت میوه خشک کمک شایانی نماید.

چه صنایعی از میوه های خشک استفاده می کنند؟

آیا برخی کارخانجات مواد غذایی هم از میوه های خشک و چیپسی استفاده می کنند؟! بسیاری از افراد تصور می کنند که میوه های خشک و خوشمزه که در بسته بندی های زیبا و با قیمت هایی بالا عرضه می شود فقط در منازل و به عنوان نوعی تنقلات مصرف می شود اما این درست نیست.

هم اکنون بسیاری صنایع غذایی در جهان وجود دارند که از میوه های خشک شده تولید شده توسط خشک کن میوه صنعتی در مواردی استفاده می کنند. یکی از این زمینه های مصرف، کارخانجات تولید انواع کمپوت است! شاید برای عده ای جالب باشد که بدانند این کارخانجات در فصولی از سال که دسترسی به برخی میوه ها سخت و گاهی غیر ممکن است در تناژ بسیار بالا از همین میوه های خشک شده برای تولید هزاران کمپوت میوه استفاده می کنند.

این کارخانجات هر نوع میوه خشک مورد نیاز خود را به مقدار بسیار فراوان از واحدهای صنعتی تولید چیپس میوه خریداری و نیاز خود را به خوبی رفع می نمایند.

همچنین کارخانجات تولید انواع لواشک نیز در فصولی که دسترسی ها به میوه تازه کمی سخت باشد از همین میوه خشک برای تولیدات فراوان خود بهره می برند. خشک کن میوه صنعتی و یا همان میوه خشک کن صنعتی دستگاهی بسیار کارآمد و مفید است که صدها حوزه از دنیای بزرگ مواد غذایی را تحت تاثیر خود دارد.

مهمترین دستگاه مکمل خشک کن میوه صنعتی

همانطور که می دانیم برای کامل شدن فرآیند تولید یک محصول یا ماده غذایی می بایستی دهها بلکه صدها دستگاه در کنار یکدیگر و با هماهنگی کامل فعالیت نموده تا خروجی آن واحد تولیدی-صنعتی، چیزی قابل قبول برای مشتری باشد. در مورد میوه خشک کن صنعتی و تولید میوه خشک در تناژ مختلف نیز می توان دستگاه های بسیار مهم و مکمل مختلفی را نام برد اما مهمترین آنها «اسلایس» یا «دستگاه ورقه کن میوه» است.

این دستگاه می بایستی پس از شستشوی میوه ها و ریخته شدن در آن، تمامی میوه ها را با تیغه های بسیار تیز و برنده خود در ابعاد و قطرهای بسیار مشخصی برش زده تا عملیات خشک شدن میوه ها در خشک کن میوه صنعتی به درستی و به صورتی مشتری پسند انجام شود.

دستگاه اسلایسر میوه به راحتی قابل تنظیم است و اپراتور می تواند با تنظیم تیغه ها، قطر مورد نظر برای برش میوه را به خوبی تنظیم نموده تا بهترین و مناسب ترین برش برای خشک شدن میوه ها به دست آید. این دستگاه، مهمترین مکمل زحمات میوه خشک کن صنعتی می باشد.

سوخت مصرفی در دستگاه خشک کن صنعتی

انواع مختلف خشک کن میوه صنعتی در بازار وجود دارند که هر کدام با توجه به کارکرد و میزان تولید می توانند از یک یا چند سوخت جایگزین برای تولید میوه خشک استفاده نمایند. انواع چیپس میوه توسط این دستگاه ها تولید شده و در بسته بندی های زیبا ارائه می شوند. این دستگاه ها به شکلی طراحی شده اند که در صورت لزوم بتوان نوع سوخت مصرفی آنها را تغییر داد.

در چندین مدل از میوه خشک کن صنعتی «برق» مهمترین انرژی برای ایجاد گرما و سپس گردش هوای گرم، درون دستگاه است. در برخی دیگر دستگاه ها مانند دستگاه های کابینتی، از «گاز» هم برای تولید گرما و نهایتاً گردش هوای داغ توسط فن های برقی دستگاه استفاده می شود.

اما در برخی دیگر از این دستگاه ها مثلاً دستگاه خشک کن تونلی که به شکلی غول پیکر ساخته شده و تناژ تولید بسیار بالایی دارد می توان چندین نوع سوخت را برای استفاده در آن تنظیم کرد. از آنجایی که در برخی مناطق و شهرک های صنعتی ممکن است مشکلات مختلفی از لحاظ تامین انرژی وجود داشته باشد، تولید کننده این نوع دستگاه، این مزیت و برتری را برای خریدار در نظر گرفته تا بتوان دستگاه را با سوخت های «گاز» یا «برق» و یا «گازوئیل» نیز سفارش داد. این موضوع به خوبی می تواند هم خریداران بیشتری را روانه آن واحد تولید کرده، هم رضایت مشتری را در پی داشته باشد و هم از توقف چرخه تولید جلوگیری نماید.

تولید کدام میوه توسط دستگاه خشک کن صنعتی مقرون به صرفه تر است؟

یکی از مهم ترین سوالات هر تولید کننده تازه کار میوه خشک برای استفاده از میوه خشک کن صنعتی و تولید انواع چیپس میوه این است که «بهترین و مقرون به صرفه ترین میوه برای خرید و خشک کردن و نهایتاً ارائه به بازار مصرف کدام است؟!».

باید به چنین ابهامی با توجه به منطقه و محل زندگی افراد پاسخ داد! ممکن است تولیدکننده ای که اخیراً کار تولید چیپس میوه توسط خشک کن میوه صنعتی را آغاز کرده و تجربه چندانی در این زمینه ندارد بخواهد چندین نوع میوه را به صورتی مخلوط و با هم تولید و به فروش برساند اما عده ای نیز در این بین هستند که فقط بر روی یک یا چند نوع میوه تمرکز کرده چون سود بیشتری برای آنها خواهد داشت.

مثلاً در برخی استان های مرکزی که تولید هندوانه انجام می شود می توان با استفاده از خشک کن میوه صنعتی به تولید هندوانه خشک اقدام کرد زیرا مواد اولیه آن که همانا هندوانه است به وفور و به راحتی در دسترس است. حال اگر به شمال غرب ایران رفته و در استان های اردبیل و آذربایجان بخواهیم فعالیت تولید میوه خشک و مقرون به صرفه انجام دهیم با توجه به اینکه تولیدات چندصد هزار تنی سیب در این استان ها وجود دارد، مقرون به صرفه است که تمرکز بر روی این میوه باشد.

همچنین در استان های شمالی یعنی گیلان، مازندران و گلستان نیز با توجه به تولید حجم انبوهی از مرکبات مانند پرتقال، لیمو، نارنگی و… می توان با راه اندازی واحد صنعتی تولید چیپس میوه و خریداری چند میوه خشک کن صنعتی به راحتی اقدام به تولید بهترین چیپس پرتقال و… کرد، میوه ها نیز برای خریداری به وفور و به راحتی در دسترس هستند. همچنین استان گیلان با توجه به سرآمد بودن در بسیاری زمینه ها از جمله تولید کیوی می تواند یکی از بزرگترین و قدرتمندترین استان ها در زمینه تولید «کیوی خشک» یا «چیپس کیوی» باشد و قطب این محصول را در کشور تشکیل دهد.

یکی از بهترین و ایده آل ترین کشورها برای تولید چیپس میوه، ایران است. در تمامی استان ها کشاورزی و باغداری جریان دارد و هر استانی دهها محصول متنوع کشاورزی در تناژ بسیار بالا تولید می کند که متاسفانه بسیاری از این محصولات چه بلافاصله پس از برداشت و در همان باغ و چه پس از حمل و نقل، در تناژ بسیار بالایی نابود شده و از بین می روند.

در چنین شرایطی برای جلوگیری از هدر رفتن انواع محصولات باغی و گلخانه ای، هر باغدار و کشاورز خوشفکر و آینده نگری می تواند یک یا چند دستگاه میوه خشک کن صنعتی خریداری کند و مقدار مشخصی از محصولات خود را با توجه به صلاح دید، خشک نموده و از تخریب و نابود شدن نجات دهد، الباقی محصولات را نیز با خیال راحت به همان شکل، تر و تازه به بازار ارسال نماید.

جای تعجب بسیار فراوان است که در کشور ما با این حجم از فعالیت های تولیدی باغی و کشاورزی و تناژ بسیار بالا در تولید بسیاری از محصولات، نتوانسته ایم جایگاه خوبی در تولید و ارائه چیپس میوه چه در بازارهای داخلی و چه بازارهای خارجی به دست آوریم. این در حالیست که سالانه صدها هزار تن محصولات بسیار باکیفیت کشاورزی و باغی در سراسر کشور بر اثر بی توجهی و بسیاری دیگر از عوامل، نابود شده و سرمایه بسیار هنگفتی دود می شود. می توان از هم اکنون برای جبران خسارات گذشته، برای محصولات امسال و سال های آینده اقدام کرد و به کمک خشک کن میوه صنعتی مقدار بسیار فراوانی از محصولات را خشک و از نابود شدن رهانید؛ پول و درآمد همینجاست در نزدیکی من و شما. خشک کن میوه صنعتی به راحتی می تواند چنین سرمایه ای را به ما هدیه نماید.

ماشین سازی

نویسنده: طیب عالی